İlin fəsilləri
Fəsil, mövsüm ya da sezon — ilin şərti olaraq bölündüyü 4 dövr.
Mövsümlərin bölünməsi müxtəlif cür aparılır:
Təqvim üzrə mövsümlər – dünyanın əksər ölkəsində ilin hər biri 3 təqvim ayına bərabər olan 4 mövsümə bölünməsi qəbul edilib.
Astronomik mövsümlər - gündönümündən (yay və qış) və gecə-gündüzün bərabərləşməsinə uyğun bölünür.
Fenologiya - mövsümlərin müddəti təbiət hadisələrinə uyğun olaraq bölünür (təbiətdə iqlimin mövsümi dəyişikliyinə uyğun).
Fəsilləri dövrü belədir : qış payız yaz yay .İlin fəsilləri belə dövr edir: Qış Payız Yaz Yay .Orta en dairələrində il formal olaraq təqribən 4 bərabər hissəyə bölünür.
İlin Vikimediyaçısı
İlin vikimediaçısı — 2011-ci ildə Vikipediya təsisçisi Cimmi Ueyls tərəfindən yaradılan illik mükafat. Vikimedia hərəkatının ən böyük nailiyyətlərini vurğulamaq üçün Vikimaniyada ənənəvi olaraq təqdim olunur.
Mükafatı qazanan vikimediaçılara Rauan Kenzhexanlı, Demmy, Remi Matis, İhor Kostenko, Emily Temple-Vud, Rosi Stephenson-Qudnayt, Feliks Nartey və Fərhad Fatkullin aiddir.
Əsas mükafatla yanaşı, yeddi "Fəxri qeyd" mövcuddur.
İlin adamı
İlin adamı:
İlin adamı (Time) — Time jurnalının versiyasına görə ""İlin şəxsi" laureatlarının siyahısı.
İlin adamı (film) (ing. Man of the Year) — Robin Uilyamsın iştirakı ilə kinokomediya, ABŞ, 2006-ci il. Rejissor — Barri Levinson.
Azərbaycanda ilin adamı mükafatı — 2001-ci ildə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Çingiz Mustafayev adına Fond və ANS Şirkətlər Qrupu tərəfindən təsis edilib.
İlin günləri
Təqvim ili qriqorian və yulian təqvimlərində qısa ildə 365, uzun ildə 366 sutkaya bərabərdir.
İlin mövsümləri
Fəsil, mövsüm ya da sezon — ilin şərti olaraq bölündüyü 4 dövr.
Mövsümlərin bölünməsi müxtəlif cür aparılır:
Təqvim üzrə mövsümlər – dünyanın əksər ölkəsində ilin hər biri 3 təqvim ayına bərabər olan 4 mövsümə bölünməsi qəbul edilib.
Astronomik mövsümlər - gündönümündən (yay və qış) və gecə-gündüzün bərabərləşməsinə uyğun bölünür.
Fenologiya - mövsümlərin müddəti təbiət hadisələrinə uyğun olaraq bölünür (təbiətdə iqlimin mövsümi dəyişikliyinə uyğun).
Fəsilləri dövrü belədir : qış payız yaz yay .İlin fəsilləri belə dövr edir: Qış Payız Yaz Yay .Orta en dairələrində il formal olaraq təqribən 4 bərabər hissəyə bölünür.
İlya İlin
İlya Aleksandroviç İlin (anadan olub 24 may 1988-ci ildə, Qızılorda, Qazaxıstan SSR) — Qazaxıstan ağır atleti, üç müxtəlif çəki dərəcəsində dördqat dünya çempionu (2005 - 85 kq, 2006 və 2011 - 94 kq-a qədər, 2014 - 105 kq-a qədər), yeniyetmələr arasında iki qat dünya çempionu (2005 - 85 kq-a qədər, 2006 - 94 kq-a qədər) ), 94 kq çəki dərəcəsində (2006 və 2010) iki qat Asiya Oyunlarının çempionu. İki çəki dərəcəsində dörd dünya rekordçusudur (-94 kq; −105 kq).
2008 və 2012-ci illərdə Olimpiya Oyunlarında qızıl medal qazandı, lakin sonra dopinq qəbuluna görə mükafatlarından məhrum olundu. Dörd dəfə dünyanın ən yaxşı ağır atleti kimi tanındı (2005, 2006, 2014, 2015). Qazaxıstan Respublikasının əməkdar idman ustasıdır. Uğurlu çıxışlarına görə "Kurmet" ordeni ilə təltif edildi. İlk məşqçilərindən biri Viloriy Viktoroviç Pak idi.
15 iyun 2016-cı ildə Beynəlxalq Ağır Atletika Federasiyasının qərarı ilə İlyin London Olimpiya Oyunlarında aldığı dopinq testlərinin müsbət nəticələrinə görə müvəqqəti olaraq idman fəaliyyətindən uzaqlaşdırıldı. Nümunədə anabolik steroid preparatlar - stanozolol və dehidroxlormetiltestosteron tapıldı. İyunun 18-də Beynəlxalq Ağır Atletika Federasiyası İlyinin Pekin Olimpiadasındankı dopinq testinin də müsbət olduğunu bildirdi: stanozolol tapıldı.
İlin vikimediaçısı
İlin vikimediaçısı — 2011-ci ildə Vikipediya təsisçisi Cimmi Ueyls tərəfindən yaradılan illik mükafat. Vikimedia hərəkatının ən böyük nailiyyətlərini vurğulamaq üçün Vikimaniyada ənənəvi olaraq təqdim olunur.
Mükafatı qazanan vikimediaçılara Rauan Kenzhexanlı, Demmy, Remi Matis, İhor Kostenko, Emily Temple-Vud, Rosi Stephenson-Qudnayt, Feliks Nartey və Fərhad Fatkullin aiddir.
Əsas mükafatla yanaşı, yeddi "Fəxri qeyd" mövcuddur.
Almaniyada ilin futbolçusu
Bu, illər üzrə Almaniyada ilin futbolçu siyahısıdır. Qalib "Alman Futbol Jurnalistləri Assossasiyası" tərəfindən seçilir və ölkənin idman dərgisi sayılan "Kiker" jurnalında dərc edilir. Buraya həmçinin ölkə xaricində oynayan alman futbolçularda aid edilir.
1960-cı ildən bəri Almaniyada ilin futbolçusu seçilir. 2004-cü ildə braziliyalı Aylton seçilməklə bu adı qazanan ilk əcnəbi futbolçusu kimi tarixə düşmüşdür.
Avropada ilin futbolçusu
FİFA Qızıl topu (fr. FIFA Ballon d'Or) — hər il əvvəlki sezonda liqalar və qitə kuboklarında ən yaxşı nəticələr göstərən futbolçuya verilən mükafat.
Mükafat 2010-cu ildə Qızıl top və FİFA İlin futbolçusu mükafatlarının birləşdirilməsi ilə yaranmışdır.
Azərbaycanda ilin futbolçusu
Azərbaycanda ilin futbolçusu — Azərbaycan futbolunda ilin ən yaxşı futbolçusuna verilən mükafat.
Fransada ilin məşqçisi
Bu, hər il mövsümün sonunda Fransada seçilən ilin məşqçisi siyahısıdır. Fransada ilin məşqçisi mükafatı 1994-cü ildən bəri sahibinə təqdim edilir. Mükafatın ilk sahibi isə "Kann" klubunda məşqçi kimi çalışmış Luis Fernandes olmuşdur. Erik Qerets isə mükafatı qazanmış ilk əcnəbi məşqçidir.
Fransada ilin qapıçısı
Bu, hər il mövsümün sonunda Fransada seçilən ilin qapıçısı mükafatı siyahısıdır. Fransada 2002-ci ildən bəri ilin qapıçısı mükafatı təsis edilir. Mükafatın ilk sahibi isə Stefan Trevisan olmuşdur.
Fransada ilin qolu
Bu, hər il mövsümün sonunda Fransada seçilən ilin qolu siyahısıdır. Fransada əksər futbol mükafatlarından fərqli olaraq bu mükafatın sahibi cəmiyyət arasında aparılan sorğu nəticəsində müəyyən edilir. İlk qalib isə "Lans" klubunun oyunçusu olmuş Antuan Siberski olmuşdur.
Niderlandda ilin qapıçısı
Niderlandda ilin qapıçısı mükafatı ilk dəfə 1987-ci ildə təsis edilmişdir. İlk qalib isə "PSV Eyndhoven" klubunun qapıçısı Hans Van Brökelen olmuşdur.
Uelsdə ilin futbolçusu
Uelsdə ilin futbolçusu mükafatı hər il Uels Futbol Assossasiyası tərəfindən tərtib edilir. İlk dəfə seçim 1993-cü ildə aparılmışdır.
Yüz ilin tənhalığı
Yüz ilin tənhalığı (isp. Cien años de soledad) — Kollumbiyalı yazıçı Qabriel Qarsiya Markesin 1967-ci ildə nəşr olunmuş romanıdır. Romanda Buendia nəslinin yaranması, yüksəlişi, qürubu və məhvi əks etdirilmişdir. Roman ədəbiyyatın ən yüksək nailiyyətlərindən biri olaraq göstərilir.
Sehrli realist üslubu və tematik mahiyyəti ilə Yüz ilin tənhalığı üslub baxımından modernizmdən və Kuba avanqard ədəbi cərəyanlarından təsirlənən 1960-1970-ci illərin Latın Amerikası Bumunun mühüm təmsilçi romanıdır.
İlk dəfə 1967-ci ilin may ayında Buenos Ayresdə "Editorial Sudamericana" nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunduğu gündən bəri əsər 37 dilə tərcümə edilmiş və 50 milyondan çox nüsxəsi satılmışdır. Qarsiya Markesin şah əsəri sayılan roman həm İspan ədəbiyyatında, həm də dünya ədəbiyyatında ən yaxşı roman olaraq sayılır və öz populyarlığını saxlayır.
“Yüz ilin tənhalığı” romanında Buendia nəslinin yaranması, yüksəlişi, qürubu və məhvi əks etdirilmişdir. Bu nəslin tarixi – hər bir Buendia üzvünün taleyində bu və ya digər şəkildə təzahür edən tənhalıq hekayətidir. Tənhalıq, ailə üzvlərinin bir-birindən aralı düşməsi, onların bir-birini anlaya bilməmələri romanda, həqiqətən, mifik xarakter daşıyır.
Çexiyada ilin futbolçusu
Çexiyada ilin futbolçusu (çex dili:Fotbalista roku) mükafatı hər il Çexiya Futbol Assossasiyası tərəfindən (FA ČR) təqdim edilir. Seçiləbilmə faktoru həm Çexiyada həm də onun hüdudları kənarında çıxış edən çex futbolçulara qədər uzanır. Mükafat ilk dəfə 1965-ci ildə Çexoslovakiya sahibinə təqdim edilmişdir. O zaman ilk qalibi "Slovan Bratislava"nın formasını geyinən Yan Popluqar olmuşdur.
2012-ci ildə keçirilən təqdimetmə mərasimində Petr Çex altıncı dəfə qalib olmaqla İvo Viktorun rekordunu təzələmişdir. Belə ki o, 1968-ci ildən 1976-cı ilə qədər Çexoslovakiya daxilində təsis edilmiş bu mükafatı 5 dəfə qazanmağa müvəffəq olmuşdur.
Mükafatı 1996-cı ildə birlikdə 2 futbolçu qazanmışdır.
İlin adamı (Time)
"İlin adamı" — "Time" jurnalının mükafatı; ənənəvi olaraq özünün hər il sonuncu dekabr nömrəsində "İlin adamı"nı elan edir. "İlin adamı" nominasiyası 1927-ci ildən verilir. İlk dəfə bu ada Atlantik okeanını keçmiş təyyarəçi Çarlz Lindberq layiq görülmüşdür.
İlin adamını jurnalın icraçı direktoru özü müəyyənləşdirir. Müxtəlif illərdə ilin adamı Mahatma Qandi, Vinston Çörçil, Albert Eynşteyn, internet istifadəçisi elan edilib.
Jurnal saytında siyahı
TIME's Person of the Year: All 84! Arxivləşdirilib 2010-12-19 at the Wayback Machine — slideshow by Life magazine
"Time's Person of the Year 1927–2010". Time. 2011. 2013-08-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
İlin adamı (dəqiqləşdirmə)
İlin adamı:
İlin adamı (Time) — Time jurnalının versiyasına görə ""İlin şəxsi" laureatlarının siyahısı.
İlin adamı (film) (ing. Man of the Year) — Robin Uilyamsın iştirakı ilə kinokomediya, ABŞ, 2006-ci il. Rejissor — Barri Levinson.
Azərbaycanda ilin adamı mükafatı — 2001-ci ildə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Çingiz Mustafayev adına Fond və ANS Şirkətlər Qrupu tərəfindən təsis edilib.
İlin adamı mükafatı
İlin adamı:
İlin adamı (Time) — Time jurnalının versiyasına görə ""İlin şəxsi" laureatlarının siyahısı.
İlin adamı (film) (ing. Man of the Year) — Robin Uilyamsın iştirakı ilə kinokomediya, ABŞ, 2006-ci il. Rejissor — Barri Levinson.
Azərbaycanda ilin adamı mükafatı — 2001-ci ildə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Çingiz Mustafayev adına Fond və ANS Şirkətlər Qrupu tərəfindən təsis edilib.
Fransa çempionatında ilin futbolçusu
Fransa çempionatında ilin futbolçusu mükafatı mövsüm ərzində ən yaxşı oyun sərgiləyən futbolçuya təqdim edilən illik futbol mükafatıdır. Mükafat 1993–94 mövsümündən etibarən sahibinə təqdim edilir və onun ilk sahibi "Pari Sen-Jermen" klubunun hücumçusu David Jinola olmuşdur. Sonuncu qalib isə "Pari Sen-Jermen" klubunun futbolçusu olmuş Zlatan İbrahimoviçdir.
== Qaliblər ==
Qalibin adı 1993–94 mövsümündən etibarən hər il mövsümün sonunda elan olunur. Mükafatın sahibi olmuş ilk əcnəbi futbolçu isə "Monako"da çıxış etmiş braziliyalı Sonni Anderson olmuşdur. Ardıcıl olaraq mükafatı 2 dəfə qazanmış futbolçu is Pauletadır. O, bu adı 2001–02 və 2002–03 mövsümlərində əldə etmişdir. Zlatan İbrahimoviç isə mükafatı rekord sayda, 3 dəfə qazana bilmişdir.
Fransada ilin gənc futbolçusu
Bu, hər il mövsümün sonunda Fransada seçilən ilin gənc futbolçusu siyahısıdır. Fransada ilin ən yaxşı gənc futbolçusu mükafatı 1994-cü ildən bəri sahibinə təqdim edilir. İlk qalib isə Zinəddin Zidan olmuşdur. Eden Hazard isə mükafatı qazanmış ilk əcnəbi futbolçudur. O, bu uğura 2008 və 2009-cu illərdə nail olmuşdur.
SSRİ-də ilin futbolçusu
SSRİ-də ilin futbolçusu mükafatı SSRİ futbol liqasında hər mövsüm üzrə parlaq oyun nümayiş etdirmiş futbolçulara 1964-cü ildən 1991-ci ilədək təqdim edilən mükafatdır. Səsvermə həftəlik idman qəzeti olan Futbol qəzetinin jurnalistləri arasında keçirilirdi. Hər bir jurnalist ilin 3 ən yaxşı oyunçusunun adını qeyd edə bilərdi. Mükafatın təsisi ideyası Lev Yaşinin 1963-cü ildə Qızıl top mükafatını qazanmasından sonra yarandı.
